“ROIC” kısaltması “Return on Invested Capital” ifadesinin baş harflerinden oluşur ve yatırılmış sermayenin getirisini ifade eder. ROIC, bir şirketin kârlılığı ve finansal performansını ölçmek için kullanılan bir finansal orandır. ROIC, bir şirketin net işletme karının, yatırılmış sermayeye bölünmesi ile hesaplanır. Bu oran, bir şirketin yatırımlarına ne kadar getiri sağladığını ölçer ve yatırımcılar tarafından şirketin finansal sağlığı hakkında bir gösterge olarak kullanılır. ROIC’nin yüksek olması, şirketin yatırımlarından iyi bir getiri sağladığına işaret ederken, düşük ROIC, şirketin yatırımlarından yeterli bir getiri sağlayamadığını gösterir.
ROIC, bir şirketin net işletme karının yatırılmış sermayeye bölünmesiyle hesaplanır. Yani, ROIC şu formülle hesaplanır:
- NOPAT : Net Operating Profit After Tax
- IC : Invested Capital
ROIC = Net İşletme Karı (NOPAT) / Yatırılmış Sermaye (IC)
NOPAT = Brüt İşletme Karı – (Faiz Giderleri + Vergi Giderleri + Diğer Finansal Unsurların Etkisi)
IC = Net İşletme Sermayesi – Nakit ve Nakit Benzerleri + Maddi Duran Varlıklar
Burada, “Net İşletme Karı”, şirketin işletme faaliyetlerinden elde ettiği net karı ifade eder ve “Yatırılmış Sermaye”, şirketin kullandığı tüm sermayeyi ifade eder. Yatırılmış sermaye, şirketin öz sermayesi ve borçları gibi tüm kaynakları kapsar.
ROIC’nin hesaplanması için, öncelikle şirketin net işletme karının belirlenmesi gerekir. Net işletme karı, şirketin gelirlerinden giderlerinin çıkarılmasıyla elde edilen kardır.
Daha sonra, yatırılmış sermaye belirlenir. Yatırılmış sermaye, şirketin toplam öz sermayesi ve net borçlarıdır. Öz sermaye, şirketin hisse senetlerinin piyasa değeri ve elde edilen kârın bir kısmının tekrar yatırıldığı sermayeyi ifade eder. Net borçlar ise, şirketin borçlarından alacaklarının çıkarılmasıyla elde edilen borç tutarını ifade eder.
Daha sonra, net işletme karı yatırılmış sermayeye bölünerek ROIC oranı elde edilir. ROIC’nin yüksek olması, şirketin yatırımlarından iyi bir getiri sağladığına işaret ederken, düşük ROIC, şirketin yatırımlarından yeterli bir getiri sağlayamadığını gösterir.
ROIC Rakamlarının Yorumu
ROIC’nin yorumlanması şirketin faaliyetleri hakkında bilgi verir. Yüksek bir ROIC, şirketin yatırımını geri kazandığı ve yatırımlarının karlı olduğu anlamına gelir. Yatırımcılar genellikle yüksek ROIC’ye sahip şirketlere yatırım yapmayı tercih ederler, çünkü bu şirketlerin sermayelerini etkili bir şekilde kullanabildikleri anlamına gelir. Öte yandan, düşük ROIC, şirketin yatırımlarından düşük getiri elde ettiği ve sermayesini etkili bir şekilde kullanamadığı anlamına gelir. Bu, yatırımcılar için olumsuz bir işaret olabilir.
Örneğin, ABC Şirketi, 100 milyon TL yatırılmış sermayeye sahip ve son finansal yılda 10 milyon TL net kar elde etti. Bu durumda, ABC Şirketi’nin ROIC’si şöyle hesaplanabilir:
ROIC = Net Kar / Yatırılmış Sermaye
ROIC = 10 milyon TL / 100 milyon TL = %10
Bu hesaplamaya göre, ABC Şirketi’nin ROIC’si %10’dur. Bu oran, şirketin yatırımlarından %10’luk bir getiri elde ettiği anlamına gelir.
XYZ Şirketi de 100 milyon TL yatırılmış sermayeye sahip ancak sadece 5 milyon TL net kar elde etti. Bu durumda, XYZ Şirketi’nin ROIC’si şöyle hesaplanabilir:
ROIC = Net Kar / Yatırılmış Sermaye
ROIC = 5 milyon TL / 100 milyon TL = %5
Bu hesaplamaya göre, XYZ Şirketi’nin ROIC’si %5’tir. Bu oran, ABC Şirketi’nin ROIC’sinden daha düşüktür ve şirketin yatırımlarından daha az getiri elde ettiği anlamına gelir.
Yatırımcılar genellikle yüksek ROIC’ye sahip şirketlere yatırım yapmayı tercih ederler, çünkü bu şirketlerin yatırımlarından yüksek getiri elde ettiği anlamına gelir. Ancak, ROIC yalnızca bir finansal orandır ve yatırım kararı vermeden önce şirketin finansal durumu ve diğer faktörleri de dikkate alınmalıdır.
NOPAT (Net Operating Profit After Tax), Vergi Sonrası Net Faaliyet Kari, bir şirketin işletme faaliyetlerinden elde ettiği net karı ifade eden bir finansal terimdir. NOPAT, şirketin işletme faaliyetlerinden elde ettiği karın faiz, vergi ve diğer finansal unsurların etkisinden arındırılmış halidir.
NOPAT, şirketin ana işletme faaliyetlerinden elde ettiği karı gösterir ve bu nedenle şirketin performansını ölçmek için kullanılan önemli bir finansal göstergedir. NOPAT, şirketin net karını hesaplamadan önce yalnızca işletme faaliyetlerine odaklanır.
NOPAT hesaplaması, şirketin gelirleri ile işletme giderlerinin farkını almakla başlar. Bu, şirketin brüt işletme karını belirler. Daha sonra, faiz, vergi ve diğer finansal unsurların etkisi hesaba katılarak, net işletme karı hesaplanır. Bu hesaplama şöyle yapılabilir:
NOPAT = Brüt Karı – (Operasyonel Giderler + Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri)
NOPAT, bir şirketin işletme faaliyetlerinden elde ettiği net karı ifade eder ve bu nedenle şirketin yatırımcılara sağladığı getiriyi ölçmek için önemli bir finansal gösterge olarak kabul edilir.